Wat je niet wilt is, dat nadat je gestopt bent met werken je te weinig middelen hebt om te genieten van je oude dag. Financiële producten moeten ertoe leiden dat dit ‘doelrisico’ jou bespaard blijft. Een belangrijke vraag om bij stil te staan is of jouw producten wel voorzien in het behalen van voor jouw belangrijke doelen. Dit zal helaas lang niet altijd het geval zijn. De hoogste tijd om in actie te komen!

Risico en rendement zijn veelgebruikte begrippen binnen de financiële wereld. Goed om te beseffen is dat deze begrippen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Ofwel zonder risico, geen rendement. Omdat rendement een uitvloeisel is van het gekozen risico, zou vooral naar het risico gekeken moeten worden. Angst weerhoudt veel mensen ervan om te starten met beleggen. Op de langere termijn kan dit vervelende gevolgen hebben, waar lang niet iedereen zich van bewust is of pas als het te laat is.

Beleggen versus doel
In de basis kunnen twee vormen van risico worden onderscheiden:

1. Risico is ‘de mogelijkheid tot een verlies van (een deel) van je inleg/ je vermogen’. De koersen op een beleggingsrekening fluctueren namelijk veel meer dan die op een spaarrekening. Deze beweeglijkheid zorgt ervoor dat jouw rendement plus 20% kan zijn, maar ook wel eens min 15%.
2. Risico kan ook worden omschreven als de kans dat je jouw doel(en) niet haalt. Bijvoorbeeld, je doel is om naast je pensioen voldoende vermogen op te bouwen om ook na jouw pensioendatum je huidige levensstijl en de kosten die daarbij horen voort te zetten. Een ander doel kan bijvoorbeeld zijn dat je voldoende vermogen wilt opbouwen om jouw kinderen te kunnen laten studeren.

De eerste vorm van risico is wat we noemen beleggingsrisico, de tweede vorm wordt doelrisico genoemd. De belangrijke vraag is nu, stel je het beleggingsrisico of het doelrisico centraal? Wij leggen dit verschil uit aan de hand van een voorbeeld.

Voorbeeld
In de praktijk wordt het beleggingsrisico vaak centraal gezet. Ga maar na, als je een financieel product wilt afsluiten waarin een beleggingscomponent zit, zul je eerst een vragenlijstje moeten invullen. De uitkomst hiervan is, dat je een zeer defensieve, defensieve, neutrale, offensieve of zeer offensieve risicohouding hebt.

Op het moment dat je wordt aangemerkt als een defensieve belegger, dan zal je een financieel product krijgen welke hoofdzakelijk bestaat uit obligaties en minder uit aandelen. Het risico hiervan is lager – lees de beweeglijkheid van de rendementen – maar zo ook het verwachte rendement.

Stel je bent 43 jaar oud en alleenstaand. Je hebt een salaris van € 45.000 bruto per jaar. Op jouw spaarrekening staat een bedrag van € 30.000. Per maand heb je ongeveer € 2.500 netto nodig om in alle uitgaven te voorzien. Jouw wens is om ook na jouw pensioendatum, levenslang te blijven voorzien in dit consumptief besteedbare inkomen. Om in dit doel te voorzien sluit je een beleggingsproduct af op basis van een defensief risicoprofiel (70% obligaties en 30% aandelen). Je wilt immers weinig beleggingsrisico lopen. Je besluit € 10.000 in een keer in te leggen en vervolgens € 100 netto per maand tot aan de pensioendatum. Voor je gevoel ben je goed bezig en heb je een goede beslissing genomen.

Maar wat nu als een financieel planner jou zou vertellen dat de haalbaarheid van jouw doel op een schaal van 1 tot 100%, slechts voor 30% haalbaar is. Dat wil zeggen, er moeten wonderen gebeuren wil je jouw doel halen. De reden hiervoor is dat jouw defensieve beleggingsportefeuille weliswaar weinig risico kent, maar hierdoor ook te weinig rendement om jouw doel te realiseren.

Jouw doelrisico is dus groot. De vraag is of je je hiervan bewust bent. Waarschijnlijk niet. Stel je nu eens de vraag: sluit ik een beleggingsproduct af om zo min mogelijk beleggingsrisico te lopen of om mijn doel te halen. Wil je jouw doel beter realiseerbaar maken, dan zal een financieel planner jou adviseren om een beleggingsproduct af te sluiten op basis van een offensief beleggingsprofiel (70% aandelen en 30% obligaties). Verder zal de éénmalige inleg verhoogd moeten worden naar € 20.000 en de maandelijkse inleg naar € 200. Op basis van voorgaande verdubbelt de haalbaarheid van het doel tot ruim 60%. Al met al is de haalbaarheid van jouw doel een stuk reëler geworden.

Conclusie en aanbeveling
Al met al geldt: hoe hoger het verwachte rendement, hoe hoger het beleggingsrisico, maar hoe lager het doelkapitaal dat nodig is om het inkomensdoel ‘levenslang’ te verwezenlijken. Vanuit het oogpunt van de meeste mensen is risico vaak synoniem voor beleggen. Vaak wordt vergeten dat alleen maar een goed rendement gemaakt kan worden als iemand ook af en toe een negatief rendement accepteert en dat een goed rendement verder nodig is om de inflatie, kosten en belastingen te verslaan. Pas echt een risico is het volgens ons, als jij later niet kan blijven voorzien in een bepaald minimaal inkomen dat nodig is om de levensstijl te blijven betalen. En helaas dit doelrisico loopt – onbewust – een groot deel van de Nederlandse huishoudens met als gevolg te weinig geld om leuke dingen te doen en een leven achter de spreekwoordelijke geraniums.

Wil je weten of jij wel op de goede weg bent om ook na jouw pensioen een financieel gelukkig leven te bereiken? Neem dan contact op met een CFP-Professional, je bent dan zeker van een deskundig en gecertificeerd financieel planner.

Veel mensen hebben in het verleden een koopsom gestort voor een lijfrente of maandelijks geld ingelegd voor een lijfrentepolis. En dan, jaren later, staat daar als het goed is een pot met geld en wat dan? Kun je die pot in één keer laten uitkeren? Hoeveel belasting moet erover worden betaald? Wat kun je er precies mee?

In één keer uitkeren?

Dat zou in sommige gevallen heel aardig zijn, maar dat is niet altijd handig. Lijfrentepolissen zijn er voor bedoeld om een aanvullend inkomen te geven bovenop AOW en pensioen. De wetgever heeft daarom een aantal spelregels gesteld die het opnemen in één keer ontmoedigen. Wil je toch in één keer opnemen, dan loop je tegen een boete van 20% aan, bovenop de belasting die je betaalt. Niet handig dus. Heb je echter een heel oude lijfrenteverzekering (van vóór 1 januari 1992), en je hebt in de tussentijd niets aan de verzekering veranderd, dan zou opname ineens wel mogelijk zijn en ben je zelfs vrij aan wie je de uitkering laat toekomen. Dat hoef je in dat geval dus niet zelf te zijn. Dan kan het ook naar kinderen gaan bijvoorbeeld. De verzorgingsgedachte staat voorop, maar hoeveel belasting er wordt geheven over de uitkering speelt dan ook een rol. Laat je hierover goed informeren, want zo’n oude polis kan heel voordelig zijn. In veruit de meeste gevallen betekent het echter: uitkeren over een groot aantal jaren.

Belasting

Over een lijfrente-uitkering ben je in principe altijd inkomstenbelasting verschuldigd. Er zijn uitzonderingen, maar die zijn heel specifiek. Mocht je ooit het woord ‘saldolijfrente’ zijn tegengekomen, stap dan meteen naar de financieel planner in de buurt. In de meeste gevallen is er dus sprake van belastingheffing over de uitkering. En die belasting valt in box 1. De essentie daarvan is dat ander inkomen, zoals uit AOW en pensioen van de werkgever, na pensionering allemaal bij elkaar worden opgeteld, plus de uitkering van de lijfrente, en dat je dan weet hoeveel je aan belasting kwijt bent. Nu heb je ooit een koopsom gestort of maandelijks premie betaald en deze inleg afgetrokken van de belasting. Het is dan ook meer dan logisch dat de fiscus nu belasting gaat heffen over de uitkering. Heb je afgetrokken tegen het hoogste tarief (60% of 52%) en krijg je nu de uitkering tegen een lager tarief, dan heb je fiscale winst gemaakt. Laat je financieel planner uitrekenen hoe je fiscaal hiermee het beste omspringt.

En dan de hoogte van de uitkering

Nadat je weet wat je allemaal met je uitkerende polis kunt doen en hoe je fiscaal het slimste de uitkeringen verdeelt, is het tijd voor de beleggingskeuze. Wil je een vaste uitkering over de hele looptijd of wil je liever kans op een hogere uitkeringen en accepteer je tussentijds waardeschommelingen? In een tijd van lage rente en een inflatie die oploopt, is het verstandig om beide modellen naast elkaar te zetten en een doordachte afweging te maken. Een gecertificeerd financial planner kan je daarbij helpen.

Is jouw pensioen straks voldoende om je ideale leven te leiden? De meeste mensen willen namelijk liever niet teveel bezuinigen op hun levensstijl tijdens hun welverdiende oude dag.

De eerste stap is om te achterhalen hoeveel geld je per jaar uitgeeft. Dit is vaak een lastigere klus dan het lijkt. Waarschijnlijk zijn er genoeg mensen die geen idee hebben hoeveel ze uitgeven of hier vaak een beeld bij hebben dat niet strookt met de werkelijkheid. Om deze reden is het verstandig om de door jou berekende uitkomst met 25% te verhogen met als omschrijving ‘onvoorziene uitgaven’.

Jouw pensioeninkomen
De volgende stap is om op www.mijnpensioenoverzicht.nl te kijken hoeveel pensioen je hebt opgebouwd bij je huidige en eventueel vorige werkgevers. Ook zie je hier hoeveel pensioen je kunt verwachten vanaf jouw pensioendatum. Jouw AOW maakt onderdeel uit van het totale pensioen. Dat staat ook vermeld op het pensioenoverzicht.

Stel, je bent 40 jaar oud en alleenstaand. Jouw rekenwerk heeft opgeleverd dat je, inclusief onverwachte uitgaven, € 5.000 netto per maand nodig hebt om in jouw levensstijl te voorzien, zowel nu als in de toekomst. Oftewel € 60.000 netto per jaar.
Op het overzicht staat dat jouw totale verwachte pensioen € 43.580 bruto per jaar bedraagt (€ 27.109 werkgeverspensioen en € 16.471 aan AOW) en dus netto ongeveer € 30.000 netto. Dit betekent dat er vanaf jouw pensioendatum zo’n € 30.000 netto per jaar uit andere bronnen onttrokken moet worden om te voorzien in de door jou gewenste € 60.000 per jaar.

Inflatie en indexering
Het berekende jaarlijkse tekort kan nog hoger uitvallen als jouw pensioen niet wordt geïndexeerd. Van de AOW weten we dat deze jaarlijks wordt aangepast aan de inflatie. Helaas geldt dit niet voor veel pensioenfondsen. Pensioenfondsen zijn vaak niet sterk genoeg om de uitkeringen voor gepensioneerden en de opbouw van pensioenen door werknemers waardevast te houden. Veel fondsen kunnen pensioenen niet laten meestijgen met de inflatie of de lonen, waardoor de koopkracht van jouw pensioen mogelijk afneemt.

Stel dat jouw pensioenfonds niet kan indexeren. In dat geval zal jouw uitkering qua waarde niet meer een koopkracht bezitten van € 27.109 bruto per jaar, maar van bijvoorbeeld slechts € 17.200 uitgaande van een gemiddelde prijsinflatie van ongeveer 1,6% per jaar. Kortom, je pensioen bedraagt weliswaar € 43.580 bruto per jaar, maar reëel gezien heeft het slechts een koopkracht van € 33.671. Al met al een verschil van bruto € 9.909 per jaar, netto zo’n € 5.700.

Wanneer je vasthoudt aan het uitgavenpatroon van € 60.000 netto per jaar – en de koopkracht van nu – dan heb je, uitgaande van indexatie van alle pensioenen, op jouw pensioendatum een tekort van € 30.000 netto per jaar. Als de indexatie achterwege blijft, dan kan dit zelfs oplopen tot boven de € 35.000 netto per jaar.

Haalbaarheid inkomensdoel
Of het gewenste inkomensdoel haalbaar is, hangt af van een aantal zaken. Als eerste of je momenteel over vermogen op bijvoorbeeld spaarrekeningen of beleggingsrekeningen beschikt. Laten we even uitgaan van een aanvulling van € 30.000 per jaar, een gemiddelde inflatie van 1,5 tot 2% per jaar en een levensverwachting van 85 jaar.

Wil je voldoende vermogen opbouwen om in het gewenste toekomstige inkomensdoel te voorzien, zou je nu een aanvangsvermogen moeten hebben tussen de € 475.000 (op basis van een offensief beleggingsprofiel) en € 675.000 (op basis van een defensief beleggingsprofiel). Óf een bedrag beleggen van minimaal € 16.000 (op basis van een offensief beleggingsprofiel) of € 20.000  per jaar (op basis van een offensief beleggingsprofiel).

Al met al geldt: hoe hoger het verwachte rendement, hoe hoger het risico. Tegelijkertijd is bij een hoger verwacht rendement een lager doelkapitaal nodig om jouw inkomensdoelstelling ‘levenslang’ te verwezenlijken.

Wil je weten of jouw pensioen voldoende is om straks je levensstijl voort te zetten? Neem dan contact op met een gecertificeerd financieel planner.

We worden er hor en dol van inmiddels. De participatiemaatschappij. Iedereen moet meer voor zichzelf zorgen, want vadertje Staat heeft niet meer de mogelijkheden die hij vroeger had. Dus, wordt nu van u verwacht uw zaken zelf te regelen. Bijvoorbeeld de studieschuld, eerste woning van de kinderen én uw eigen pensioen. Bij dat laatste helpt de overheid toch nog een handje.

Hoe de belastingdienst u helpt met een beter pensioen
Misschien heeft u wel eens gehoord van een lijfrente. Dit zegt de belastingdienst op de website:

“Met een lijfrente zorgt u op een fiscaal voordelige manier voor extra inkomen […] als u met pensioen gaat.”

Dit werkt als volgt. Wij rekenen voor u uit wat u jaarlijks fiscaal voordelig mag storten. Dit heet de jaarruimte. Dit stort u op een beleggingsrekening, zodat u vermogen opbouwt voor later. Vaak klinkt beleggen eng, maar wij laten u graag zien dat dit meevalt als u de tijd heeft.

Deze zogeheten jaarruimte mag u van uw inkomen aftrekken, waardoor u dus minder belasting betaalt. Anders gezegd: u legt ‘bruto’ in. De belasting betaalt u pas later als u de lijfrente laat uitkeren. Wat is dan het voordeel? Voor uw AOW-leeftijd is het tarief van de inkomstenbelasting hoger dan daarna. U haalt daarmee dus direct een belastingvoordeel tot wel 17,9% over het inkomen tot ongeveer € 35.000.

Een kleine stap nu, een gigantische sprong later
Naast een fiscaal voordeel is er nog een voordeel aan de lijfrente: u mag er niet aankomen. Neemt u geld op uit uw lijfrenterekening? Dan betaalt u een grote boete. Dit voordeel klinkt misschien vreemd, maar het helpt u enorm. Onderzoek leert ons dat veel mensen irrationele beslissingen nemen met hun geld. Bijvoorbeeld het verkopen van aandelen na een grote daling of uit impuls bepaalde aankopen doen. Dit gaat niet met uw lijfrenterekening. Uiteraard kunt u wel veranderen van opbouwvorm, maar grote blunders zijn moeilijker te maken. Dit zorgt dat de kleine stap die u kunt zetten door jaarlijks uw jaarruimte te benutten, u op pensioenleeftijd ineens een gigantisch beter pensioen kan verzorgen.

Hoe mogen wij u helpen?
Niets is zo ongelijk als ongelijken, gelijk behandelen. Dus voordat u besluit te kiezen voor een lijfrente, adviseren wij u graag wat het beste bij u past. Want sommige mensen hebben alles goed op orde en hoeven niets meer te regelen, terwijl anderen helemaal geen pensioen hebben. Ook nemen we uw hypotheek, inkomen en pensioen van uw partner en andere belangrijke zaken mee.