Liefde op het eerste gezicht. Dat is mooi. Liefde maakt blind. Dat is minder mooi. Als je verliefd bent en wilt gaan samenwonen of trouwen, dan zijn de vlinders in je buik meestal dominant. Toch is het goed om dan al stil te staan bij de zakelijke kant van een relatie, hoe vervelend dat misschien ook is. Want daar heb je helemaal geen zin in, maar juist dan is het slim om goede afspraken met elkaar te maken.

Hoe ga je om met de kosten van je toekomstig huishouden? Hoe wil je omgaan met het verdelen van inkomen? Hoe zit het met vermogen, wat wil je daarmee? Misschien heeft een van jullie al een eigen huis? Of, een van beiden heeft kinderen? Of jullie hebben eerder een andere relatie gehad? Het zijn allemaal situaties die vragen om goede afspraken voor de toekomst.

Samenwonen
In Nederland kennen we drie ‘hoofdsmaken’ als het gaat om samen te zijn. Je kunt ervoor kiezen om zo weinig mogelijk ‘aan elkaar vast te zitten’. Dan ga je samenwonen. Je kunt natuurlijk gewoon bij elkaar intrekken en dan gezamenlijk de huur betalen. Als je gaat samenwonen, leg dan vast in een samenlevingscontract hoe jullie je huishouden willen inrichten. Hoe ga je om met de kosten van de huishouding? Wat spreek je af als je uit elkaar gaat? Wat moet er gebeuren als een van jullie beiden komt te overlijden? Mag je dan in het huis blijven wonen? Krijg je een partnerpensioen? Het zijn zaken die je onderling afspreekt en vastlegt, zodat je voor en met elkaar de zaken goed regelt.

Trouwen
Natuurlijk kun je er ook voor kiezen om te gaan trouwen. Dan zijn heel wat zaken automatisch geregeld. Bijvoorbeeld als er kinderen komen. Jullie zijn dan ‘automatisch’ de wettelijke ouders. En als je niets regelt en trouwt, dan geldt de beperkte gemeenschap van goederen. Alles wat je aan bezit krijgt in de huwelijkse periode is van jullie samen. De bezittingen, maar ook de schulden. Had je zelf al vermogen voordat je gaat trouwen, dan is het zaak om dat goed vast te leggen. Want wat je had vóór het huwelijk, blijft in principe van jou. Een uitzondering op dat gezamenlijke is een erfenis die je krijgt of een schenking. Die is van jou privé en valt dus niet in de gemeenschap. Nu kan het zijn, dat je andere afspraken wilt maken dan wat er wettelijk is geregeld. Dat kan. Dan stel je huwelijksvoorwaarden op bij de notaris en leg je de afwijkende afspraken vast.

Geregistreerd partnerschap
Een bijzondere tussenvorm is het geregistreerd partnerschap. Dat gaat verder dan samenwonen met een samenlevingscontract en net iets minder ver dan getrouwd zijn, al is het bijna hetzelfde. Ook daar geldt de beperkte gemeenschap van goederen als standaard.

Wanneer een relatie eindigt
Een relatie eindigt altijd. Meestal door overlijden en in belangrijke mate ook door echtscheiding. In beide gevallen is het zaak ook ‘einde relatie’ goed geregeld te hebben. Bij overlijden: hoe blijft de nabestaande goed verzorgd achter? Is er een pensioen? Is er vermogen? En bij echtscheiding: hoe regel je de zorg voor de kinderen, hoe regel je dat je beiden weer ergens kunt wonen, hoe ga je om met inkomen en alimentatie en hoe regel je het pensioen voor elkaar?

Allemaal vraagstukken die je beter kunt regelen als je goed met elkaar bent. Of je start met samenwonen of al een tijd samenwoont, het is raadzaam om eens in de vijf jaar te checken of je alles nog wel goed geregeld hebt. Een financieel planner met het CFP-keurmerk kan je daar uitstekend bij helpen.

De wereld staat op zijn kop en dan is het de vraag natuurlijk hoe je alles geregeld hebt op financieel gebied. Nu de overheid steeds meer zelfredzaamheid van de burger verlangt op het gebied van hoge energielasten, pensioen, zorgkosten en loopbaanonderbreking, is zo’n financieel totaalplaatje meer dan ooit van belang.

Ver vooruit

Het probleem is dat de consument er veelal nog achter moet komen dat zo’n totaaladvies nodig is. Deels is dat toe te schrijven aan de menselijke aard, deels aan het feit dat advisering in het verleden vooral werd vertaald naar specifieke financiële producten. Uit de gedragswetenschap blijkt immers dat mensen van nature moeite hebben met ver vooruit plannen. In de praktijk betekent dit dat slechts één op de vijf Nederlanders (22%) op financieel gebied verder dan tien jaar vooruit kijkt en dat wij nog steeds pas op zoek gaan naar advies als er concreet aanleiding toe is. 
Bijvoorbeeld, wat zijn de gevolgen als je plotseling je baan zou verliezen en tijdelijk geen of minder inkomen hebt. Ander voorbeeld is dat er een kind op komst is, waardoor we ons gaan afvragen of we misschien een overlijdensrisicoverzekering moeten afsluiten of dat de bestaande dekking wellicht moeten herzien.

Verkenning in de breedte

Dit soort ‘life events’ zijn vaak de prikkel. Er zijn maar weinig consumenten die zomaar denken: ik ga eens een financieel plan laten opstellen. Maar een planner kan je ook adviseren over de hypotheek of overlijdensrisicoverzekering die het beste bij je past. De planner is een generalist, maar de meesten hebben zich ook verdiept in een bepaald onderwerp. Hij of zij kijkt niet alleen wat je maximaal kunt lenen en of je de rente en aflossing kunt opbrengen  maar informeert ook naar andere wensen, plannen en prioriteiten om zo de hypotheek goed af te kunnen stemmen op andere factoren: de wensen, risico’s en doelstellingen voor de lange termijn.

Bovenwettelijke kennis

Anders dan een verzekeringsagent, hypotheekadviseur of vermogensbeheerder is de planner geen productadviseur. De kennis van de gecertificeerde financieel planner reikt dan ook verder dan de door de Wet financieel toezicht (Wft) gestelde eisen. Die bovenwettelijke kennis wordt geborgd doordat gecertificeerde planners zich continu moeten laten bijscholen. Idealiter fungeert de financieel planner als een spin in het web. Je kunt het vergelijken met het bouwen van een huis. De financieel planner is de architect; daarna krijg je te maken met aannemers en onderaannemers, de productbemiddelaars en specialisten. De planner zorgt ervoor dat de juiste mensen aanschuiven om jou van het relevante specialistische advies te voorzien. En als de consument een “one-stop-shop” wil, kan de planner desgewenst ook de benodigde producten afsluiten. Maar daar blijft het niet bij. Financiële planning is niet de situatie van één moment, maar een continu proces. Een productadvies bekijkt de situatie als een foto, terwijl planning meer te vergelijken is met een film. Een film waarin enkele flashbacks zitten maar meer nog vooruit wordt gekeken. Zo stuurt de planner steeds bij, aan de hand van wat er aan jouw persoonlijke situatie verandert en aan veranderende regelgeving en omstandigheden in de markt.

Gedragswetenschap

Slechts één op de vijf Nederlanders kijkt dus op financieel gebied verder dan tien jaar vooruit. Toch zullen veel consumenten nog worden afgeschrikt door de kosten van een financieel planner, zeker als er geen directe prikkel is om advies in te winnen. En als een planner op deelgebieden ook nog het advies van specialisten inwint, lijkt het snel een heel dure exercitie. Je zou het ook kunnen omschrijven als een investering, in plaats van een kostenpost! Een financieel plan kan je behoeden voor kostbare fouten omdat alles in samenhang wordt bekeken. Een accountant alleen is niet genoeg want die kijkt vaak alleen achteruit, terwijl een planner vooruit kijkt. Wie nu investeert in een financieel plan, bespaart in de toekomst misschien wel hetzelfde per jaar. En mogelijk blijkt tevens dat er meteen al een financieel voordeel behaalt kan worden doordat er bijvoorbeeld jaren al niet meer naar de financiële situatie is gekeken en blijken bepaalde (dure) polissen eigenlijk helemaal niet meer nodig te zijn. Nu is het zo dat vier op de tien Nederlanders zegt soms wel eens wakker te liggen wegens zorgen om geld. Een goed financieel plan biedt de consument overzicht en inzicht, en dat geeft (financiële) rust.

Maatwerk

Plannen is maatwerk! Een totaalplaatje is niet te vangen in uitsluitend vragenlijstjes. Veel hangt af van persoonlijke voorkeuren en behoeftes. De onderdelen zijn wel kwantificeerbaar maar de
samenhang is sterk afhankelijk van de menselijke, emotionele factor. De meerwaarde van de planner is dat hij of zij doorvraagt, alle puzzelstukjes goed op elkaar afstemt en de ontwikkelingen blijft volgen. Was de planner vroeger veel tijd kwijt met het ordenen van de spreekwoordelijke schoenendoos, nu kan de consument redelijk makkelijk de benodigde gegevens met betrekking tot de diverse vermogensbestanddelen, belastingaangiftes en pensioenopbouw overleggen. Dat bespaart tijd en dus ook geld. Tevens kan tegenwoordig gebruik worden gemaakt van de nieuwste communicatievormen, zoals bijvoorbeeld Skype, waarmee je op afstand elkaar kunt spreken. Wel zo handig in dit soort tijden. De financieel planner kan tegenwoordig veel sneller overgaan tot zijn eigenlijke werk: het verschaffen van overzicht, inzicht en financiële rust. Interesse hierin? Neem dan contact op, om de mogelijkheden te bespreken.

Het oude jaar is bijna voorbij, een jaar vol verrassingen. Hadden wij een oorlog in Oekraïne verwacht met zijn allen? Hadden we zo’n hoge inflatie in het vizier? Hadden we gedacht dat er zo’n tekort aan personeel en aan grondstoffen zou zijn? En oh ja, er was ook nog zoiets als de uitloper van de coronacrisis. Je zou het bijna vergeten. En dan dient zich nu een nieuw jaar aan, wat mogen wij van 2023 verwachten? En wat kunnen we vervolgens met die verwachtingen?

Geldproblemen voorkomen

De kosten van energie zijn het afgelopen jaar de pan uit gevlogen. Menigeen heeft zijn energierekening zien verdubbelen. En dan de dagelijkse boodschappen. Alles is fors duurder geworden. Het Nibud schat dat er zo’n 1.500.000 huishoudens in de financiële problemen zitten. Als je financiële problemen wilt voorkomen, dan is dit je eerste goede voornemen: houd een huishoudboekje bij. Houd bij hoeveel je uitgeeft en maak handige categorieën, zodat je kunt zien waar je geld naar toe gaat. Bijvoorbeeld ‘wonen’. Hier vermeld je je huur of maandbedrag voor de hypotheek. Een kopje ‘energie’ misstaat ook niet. En zo kun je je uitgaven goed in kaart brengen en beheersen. Inzicht in waar je geld aan uitgeeft, maakt al vaak dat je meer met je geld kunt doen, want je gaat bewuster uitgeven.

Verduurzamen van je huis

We weten het allemaal, zonnepanelen, een warmtepomp, het kan allemaal bijdragen tot het besparen op de energierekening. Als je een eigen huis hebt, kun je door je woning te verduurzamen een aantal effecten bereiken. Als het goed is neemt je energie rekening af, je afhankelijkheid van de prijzen van energie ook. En verder zal het een positief effect kunnen hebben op de waarde van je woning en de verkoopbaarheid van de woning kunnen bevorderen. Nog afgezien van het wooncomfort. Nu heeft niet iedereen geld klaar liggen om zonnepanelen aan te schaffen of een warmtepomp, maar er zijn ook mogelijkheden om de hypotheek op te hogen speciaal voor dit doel. Een gecertificeerd financial planner kan voor je uitrekenen wat je mogelijkheden zijn en wat je zou kunnen besparen. Goed voornemen nummer twee: Onderzoek of je je huis kunt verduurzamen.

Subsidies benutten

Subsidies om te verduurzamen zijn meer dan welkom. Alleen, subsidies veranderen nog wel eens. Bovendien kan een regeling heel kort aangevraagd worden omdat bijvoorbeeld de pot al snel leeg is. Op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland kun je bijvoorbeeld vinden welke regeling er open staat om je woning te verduurzamen. Via een online stappenplan kun je bekijken wat de mogelijkheden zijn. En je kunt op deze site ook kijken naar andere mogelijke subsidies. Goed voornemen nummer drie: Bekijk of je subsidie kunt krijgen voor je woning.

En de financieel planner dan?

Het is heel goed als je zelf al wat voorwerk hebt verricht, zoals het invullen van dat huishoudboekje, of al hebt gekeken naar de mogelijkheden van subsidie. Maar als je het ECHT wilt weten, raadpleeg dan de gecertificeerd financial planner. Dan kun je je vragen stellen en gerichte antwoorden krijgen, die passen bij jouw situatie. En dat is eigenlijk nog het beste goede voornemen van de drie eerder genoemde, want daar zit alles in! Een mooi begin van een nieuw jaar!

Heb jij één of meerdere lijfrentes? Ben je op de hoogte van de mogelijkheden wanneer het door jou opgebouwde lijfrentekapitaal vrijkomt en je van dit kapitaal uitkeringen moet gaan aankopen? De hoogte van jouw uitkering hangt af van verschillende factoren en keuzes die je moet maken.

Belangrijke variabelen lijfrente
Belangrijke variabelen die van invloed zijn op de hoogte van jouw lijfrente, zijn de volgende:

• Rente en rendement in opbouw- en uitkeringsfase;
• Inflatie in opbouw- en uitkeringsfase;
• Wettelijke regels en nog onvoorziene wijzigingen;
• Productaanbod;
• Realiseren van het door jou gewenste (inkomens)doel!

Opbouwfase
In de opbouwfase van jouw lijfrentekapitaal – het moment van afsluiten van het lijfrenteproduct tot het moment dat deze gaat uitkeren – kun je ervoor kiezen om dit kapitaal ‘risicoloos’ te laten groeien tegen de dan geldende spaarrente of om het kapitaal te beleggen. In het laatste geval zal het kapitaal toe- of afnemen afhankelijk van de koersen van de onderliggende beleggingen.

Beleggen gedurende de opbouwfase
Wanneer je kiest om te beleggen gedurende de opbouwfase, dan zijn er veel productaanbieders die life-cycle-beleggen adviseren. Binnen een life-cycle-product wordt de percentuele verdeling tussen aandelen, obligaties en liquiditeiten (de asset allocatie) automatisch en volgens een vast schema aangepast naarmate de looptijd verstrijkt. Hoe dichter de pensioendatum nadert, hoe meer het beleggingsrisico wordt afgebouwd. Dit vindt plaats door het percentage aandelen te verlagen en het percentage obligaties te verhogen. Dit klinkt mooi, maar de keuze tot regulier beleggen hoeft uiteindelijk niet voor een hoger lijfrentekapitaal te zorgen.

Uitkeringsfase
Wanneer je het eenmaal opgebouwde lijfrentekapitaal gaat omzetten in tijdelijke of levenslange uitkeringen, zul je opnieuw een belangrijke keuze moeten maken. Kies je voor een gegarandeerde ‘vaste’ uitkering gebaseerd op de op dat moment geldende marktrente óf een onzekere (naar verwachting hogere) variabele uitkering gebaseerd op de onderliggende beleggingsresultaten?

Garantie-uitkering
Kies je voor een gegarandeerde, vaste uitkering dan kun je gaan ‘shoppen’ met jouw lijfrentekapitaal en ervoor kiezen om dit onder te brengen bij de financiële instelling die jou de hoogste uitkering geeft. In de praktijk zien we dat tussen de verschillende productaanbieders grote verschillen zitten. Zoals gezegd speelt de hoogte van de rente op dat moment een belangrijke rol.

Voorbeeld
Stel je bent 67 jaar en je wilt voor het door jou opgebouwde lijfrentekapitaal van € 250.000 een uitkering aankopen voor een periode van twintig jaar. De ene productaanbieder biedt jou momenteel een (variabele) spaarrente van 0,7% – dit komt neer op een uitkering van € 13.439 per jaar – en een andere wil jou 1,51% vergoeden, ofwel € 14.573 per jaar. Al met al een verschil van € 1.134 per jaar. Over deze uitkeringen zul je nog wel belasting moeten betalen, netto houd je dus minder over. Een rente van 1,51% klinkt wellicht mooi, maar realiseer je dat de uitkering niet jaarlijks wordt aangepast aan de inflatie. Dit betekent dat de koopkracht van jouw uitkering elk jaar zal afnemen.

Uitkering op basis van beleggen
Tot enkele jaren terug werd vaak gekozen om de uitkeringen vast en gelijkmatig aan te kopen tegen een vaste rente. Doorbeleggen was minder populair. Door de huidige lage reële rente – ofwel de rentevergoeding minus de inflatie – lijkt doorbeleggen inmiddels logischer dan ooit. Ook biedt beleggen – en dan met name door middel van aandelen – een goede bescherming tegen hoge inflatie, mits wordt gekozen voor een lange termijn van uitkeringen.

Voorbeeld
Stel je bent 67 jaar en je wilt voor het door jou opgebouwde lijfrentekapitaal van € 250.000 een uitkering aankopen voor een periode van twintig jaar. Je staat open voor beleggen. Stel je kiest voor beleggen op basis van een neutraal beleggingsprofiel. Het verwachte rendement bedraagt 4,5%. Op basis hiervan kun je een uitkering tegemoet zien van € 19.219 per jaar. Het betreft hier echter een gemiddelde uitkering. In sommige jaren zal de uitkering hoger zijn en in andere jaren lager. De kans is echter zeer groot dat je over twintig jaar – ook in minder goede economische tijden – een gemiddeld hogere uitkering ontvangt, dan op basis van een garantierendement. Ook over deze uitkeringen zul je nog belasting moeten betalen.

Conclusie
Doorbeleggen van lijfrentekapitaal brengt uiteraard beleggingsrisico’s met zich mee. Wel is het belangrijk om te onthouden dat het waarschijnlijk de enige manier voor velen van ons is om het gewenste inkomensdoel te bereiken, waarbij beleggen op de langere termijn op basis hiervan waarschijnlijk meer opbrengt dan sparen. Daarnaast is het belangrijk om je te focussen op jouw doel, jouw stip aan de horizon, in plaats van op het middel: het lijfrenteproduct.

Een CFP-Professional is een deskundig en gecertificeerd financieel planner die jou graag helpt met het in kaart brengen van de voor jou best passende lijfrenteoplossing. Dit leidt er vervolgens toe dat ook jouw persoonlijke doelen dichterbij komen!

Zou het niet zonde zijn, als je iets NIET hebt gedaan in je leven wat je heel graag had willen doen? Ze zeggen wel eens dat het erger is om spijt te hebben van de dingen die je NIET hebt gedaan, dan van de dingen die je WEL hebt gedaan. Hoeveel mensen leven niet een leven dat voor hen is uitgestippeld, of omdat het zo hoort of omdat de hypotheek moet worden betaald? Hoeveel mensen zitten niet gevangen in hun dagelijkse sleur en kunnen daar op de een of andere manier niet uitbreken? Waarvan zou jij nou spijt hebben als je het niet zou hebben gedaan?

Het is nooit te laat om te veranderen

Nou ja, bijna dan. In ieder geval is het belangrijk om bij jezelf na te gaan hoe jouw ideale leven eruit zou zien. En vervolgens te bekijken hoe je dit kunt realiseren. Kan dat? Dat is een prachtig spel van optellen en aftrekken, vermenigvuldigen en delen, dat financiële planning heet. Het wordt ook wel eens ‘financial life planning’ genoemd, om te benadrukken dat de cijfertjes en rekensommen dienstbaar zijn aan een rijk leven. Een rijk leven in de zin van betekenis. Moet je daarvoor rijk zijn wat geld betreft? Ja en nee. Er kan meer dan je denkt, als je het maar goed organiseert.

Maak een levensplan

Financial life planning is als term bedacht in Amerika. George Kinder was een van de bedenkers. Hij maakte mensen ervan bewust door vragen te stellen over wat ze echt met hun leven wilden. De eerste vraag: Maak je levensplan. Stel je bent financieel onafhankelijk. Hoe zou je dan je leven leven? Hoe zou je je leven veranderen? De tweede vraag is al wat lastiger. Je komt bij de dokter en die zegt dat je nog maar vijf tot tien jaar te leven hebt. Wat zou je dan aan je leven veranderen? Bij deze vraag hoort, dat je financiële situatie is zoals die is, dus je kunt niet zomaar fors ‘uitpakken’ als je het geld niet hebt. Ga je dan van baan veranderen? Ga je minder werken? Ga je meer met je partner of je gezin doen? Ga je een droom laten uitkomen? En dan de derde vraag: De dokter komt langs, het ziet er slecht voor je uit, je hebt nog maar 24 uur te leven. Waarvan heb je spijt dat je het niet hebt gedaan?

Financiële planning draait om het leven van mensen

Sommige mensen denken wel eens dat financiële planning alleen om cijfertjes draait of voor de rijken is. Fout! Financiële planning draait om het leven van mensen, om jou te helpen je leven in te richten zoals jij graag je leven wilt leiden. Ja, daar heb je financiële cijfers voor nodig. Want hoeveel je nu uitgeeft en hoeveel je aan salaris of winst uit je onderneming krijgt, geeft wel aan wat er nu mogelijk is. Een gecertificeerd financieel planner leert je echter anders te kijken naar geld en helpt je in het struikgewas van regelgeving jouw levensboom te vinden. Die kan groeien zoals jij dat wilt. Zodat je er de vruchten van kunt plukken die jou een waardevol leven geven.