Is lenen van je bv slim?

Veel directeur-grootaandeelhouders (dga’s) hebben een lening en/of rekeningcourantpositie bij de eigen bv. De hoogte van de schuld aan de bv kan verschillen van enkele duizenden tot vele miljoenen euro’s. Het voordeel van lenen van de bv is dat op deze manier de box 2-heffing van 26,9% kan worden uitgesteld.

Verder kan het lenen van de eigen bv een belastingbesparing in box 3 opleveren. Dit omdat de schuld aan de bv kan worden afgetrokken van de aanwezige box 3-bezittingen. Dit alles zorgt ervoor dat minder box 3-belasting is verschuldigd.

Wat is excessief lenen?

Vanaf 1 januari 2023 treedt de Wet excessief lenen in werking waardoor het hebben van een lening bij de eigen bv van meer dan € 500.000 fiscaal wordt gestraft. Uitgezonderd zijn de eigenwoningleningen. De eerste peildatum is op 31 december 2023. Dit klinkt nog ver weg, maar de tijd vliegt voorbij en zeker voor die dga’s die een lening hebben bij de eigen bv van boven de € 500.000 – niet zijnde een eigenwoninglening – is werk aan de winkel.

Het is niet relevant of de schuld is aangegaan door jou als dga of door je partner. Ook is het niet van belang of op basis van jullie huwelijkse voorwaarden de schuld behoort tot jouw vermogen of dat van je partner. Het maximumbedrag van € 500.000 geldt voor jullie beiden gezamenlijk.

Een dergelijke lening van meer dan € 500.000 wordt vanaf 2023 door de fiscus als bovenmatig beschouwd. Uiteraard is dit bedrag arbitrair, aangezien voor de ene dga een lening van € 5.000.000 niet bovenmatig hoeft te zijn, waar voor een andere dga geldt dat een lening van € 50.000 al bovenmatig is gelet op zijn financiële positie. De fiscus wil met de nieuwe wet voorkomen dat belastingclaims onbeperkt vooruit worden geschoven, alsook dat leningen uiteindelijk niet meer terugbetaald kunnen worden.

Fictief regulier voordeel

De lening boven het maximumbedrag van € 500.000 wordt het fictief regulier voordeel genoemd. Hierover is vanaf 2023 in box 2 belasting verschuldigd. Het fictief regulier voordeel geldt voor alle rechtsvormen waarin een aanmerkelijk belang kan worden gehouden. Voor alle duidelijkheid: van een aanmerkelijk belang is sprake als je als aandeelhouder, eventueel samen met je fiscale partner, in privé minimaal 5% van het geplaatste kapitaal in een vennootschap bezit. De meest voorkomende vennootschap is de bv.

Stel je hebt op 31 december 2023 een schuld aan je bv – niet zijnde een eigenwoningschuld – van € 1.000.000. Het fictief regulier voordeel komt dan uit op € 500.000. Hierover moet direct 26,9%  box 2-heffing worden voldaan, ofwel € 134.500.

Hoe werkt dit in de jaren die volgen?
Het maximumbedrag van € 500.000 wordt jaarlijks verhoogd met de eventuele eerdere fictieve reguliere voordelen waarover inkomstenbelasting is betaald. Hiermee wordt voorkomen dat jaarlijks vanwege hetzelfde bovenmatig gedeelte van de schulden een fictief regulier voordeel in de belastingheffing wordt betrokken.

Even een voorbeeld om dit te verduidelijken. Stel je bezit een jaar later (31 december 2024) nog steeds alle aandelen in de bv en je hebt ook nog steeds een schuld van € 1.000.000 aan je bv. Het maximumbedrag wordt dan met € 500.000 verhoogd naar € 1.000.000. Het fictief regulier voordeel bedraagt dan € 0, ultimo 2024.

Leningen/schulden

Onder leningen/schulden aan je eigen bv worden verstaan: alle schulden met uitzondering van eigenwoningschulden. Eigenwoningschulden zijn leningen die zijn aangegaan bij de eigen bv en die zijn gebruikt voor de aankoop, verbetering of onderhoud van je eigen woning. Verder moeten deze leningen voldoen aan de fiscale spelregels voor wat betreft rente en aflossing.

Wordt de lening aangegaan na 31 december 2022 dan moet aanvullend verplicht een recht van hypotheek worden verstrekt aan de bv. Het is niet noodzakelijk dat het hier een eerste recht van hypotheek betreft. Verder is een aandachtspunt dat de uitzondering voor eigenwoningschulden vervalt als na 30 jaar de lening naar box 3 verhuist of als de box 1-lening al eerder is omgezet naar een box 3-lening.

Goed te weten is verder dat eventuele vorderingen die je hebt op je eigen bv niet mogen worden afgetrokken van de schuld/lening aan je bv.

Verbonden persoon

Het fictief regulier voordeel is ook van toepassing op leningen die zijn aangegaan bij de bv van aan jou of je partner verbonden personen. Een verbonden persoon is de bloed- of aanverwant in de rechte lijn. Denk hierbij aan ouders, kinderen en kleinkinderen. Een broer of zus behoort niet tot de verbonden personen. Het bedrag boven het maximumbedrag van € 500.000 van de schulden van een verbonden persoon wordt toegerekend aan de aanmerkelijkbelanghouder. De toerekening geldt alleen als het een schuld van een verbonden persoon betreft aan de vennootschap waarin de aanmerkelijkbelanghouder een aanmerkelijk belang heeft, maar de verbonden persoon niet.

Stel jij bezit alle aandelen in een bv. Je hebt per 31 december 2023 een schuld – niet zijnde een eigenwoningschuld – van € 450.000 bij je bv. Jouw zoon (geen aandeelhouder, geen aanmerkelijkbelanghouder) heeft per 31 december 2023 een bedrag van € 650.000 geleend bij jouw bv (geen eigenwoninglening). Jouw zoon heeft daarmee, gelet op het maximumbedrag, een bovenmatige schuld van € 150.000. Omdat jouw zoon een verbonden persoon is wordt de bovenmatige schuld aan jou toegerekend. Dit betekent dat jij ultimo 2023 een fictief regulier voordeel hebt van € 100.000 (€ 450.000 + € 150.000 = € 600.000 minus € 500.000 = € 100.000). Jouw maximumbedrag wordt met € 100.000 verhoogd naar € 600.000.

Voorkomen dubbele heffing

Om dubbele belastingheffing te voorkomen is bepaald dat het fictief regulier voordeel ook negatief kan zijn. Wanneer de totale som van de schulden minder bedraagt dan het maximumbedrag, is in beginsel sprake van een negatief fictief regulier voordeel. Er kan echter slechts sprake zijn van een negatief fictief regulier voordeel voor ten hoogste het bedrag dat eerder bij de aanmerkelijkbelanghouder als positief fictief regulier voordeel in aanmerking is genomen. Het negatief fictief regulier voordeel verlaagt het maximumbedrag.

Door ook constructies als ‘van de vennootschap via een derde lenen’ onder de regeling te plaatsen worden veel ontwijkroutes dichtgetimmerd.

Tijdig maatregelen treffen

Mocht je over een excessieve schuld beschikken dan heb je nog ruim twee jaar om dit op te lossen. Dit kan bijvoorbeeld door dividend uit te keren en hiermee de schuld terug te brengen. Dit betekent dat er wel middelen moeten zijn om de box 2-heffing te betalen over het uitgekeerde dividend. Om bijvoorbeeld € 200.000 aan schuld weg te werken zal een dividend nodig zijn van € 273.597 (box 2-heffing € 73.597).

Wil je meer weten over de gevolgen van de Wet excessief lenen en hoe je hier in jouw situatie het beste mee om kunt gaan? Neem dan contact op met een gecertificeerd financieel planner.